29 Nisan 2017’de Wikipedia’nın engellenmesinin ardından tam iki sene geçti. Engel, BTK’nın anayasadaki internet ortamında yapılan yayınlar hakkında düzenlemeleri içeren 5651 sayılı kanuna göre aldığı kararla başladı.
Wikipedia’nın “özgür ansiklopedi” mottosu bilginin kaynaksız olarak eklenmesini değil, ansiklopediye ücretsiz olarak erişilebilmesinden gelmektedir. Yani “güvenilir” bir kaynak olmadıktan sonra herhangi bir bilgi eklentisi yapamıyorsunuz. Wikipedia’nın engellenme gerekçesi olarak “Türkiye’nin terör örgütlerine yardımda bulunması"nı konu alan haber kaynaklarının, Suriye İç Savaşı’na yabancı müdahalesi ve Devlet destekli terörizm maddelerine eklenmesi olarak gösteriliyor. BTK’nın açıklamasına göre, ilgili kaynaklar Wikipedia’daki maddelerden kaldırılana kadar erişim engelinin devam edeceği yönündeydi. Wikipedia’nın politikalarına göre de “güvenilir” kaynağı olan bilgilerin çıkartılması söz konusu olamıyor. Bu durumda “kısır döngü” diyebileceğimiz bir erişim engeli ile karşı karşıya kalıyoruz. Üstelik yetkililerin engelin kaldırılması için istedikleri başka talepler arasında bağışlarla ayakta kalan Wikipedia’nın Türkiye’de temsilcilik açması da bulunuyordu.
Eğer Türkiye’nin “iftiraya uğraması” bir sitenin kapatılması için bir sebep ise o zaman Wikipedia’nın kapatılmasını sağlayan haber kaynaklarının da engellenmesi gerekmez miydi? Maddenin ilgili bölümlerine ait kaynakları incelediğimizde bunların arasında Cumhuriyet Gazetesi, Telegraph, Indipendent, CNN, New York Times, The Guardian ve Al-Monitor gazetelerinin olduğunu rahatlıkla görebiliyoruz. Ancak Wikipedia haricinde hiç birisinin erişim engeli bulunmuyor. Sadece bu da değil, Google’da basit bir aramayla Facebook’taki onlarca “Türkiye’nin IŞİD’e desteği” hakkında sayfa ve grupları bulabilir, Twitter’daki binlerce malum konu hakkındaki tweet’lere ulaşabilirsiniz. Hem de herhangi bir engele mağruz kalmadan.
Wikipedia’da yazılanlar birçok ülke için toz pembe olmayabilir. Mesela ABD’nin işlediği savaş suçları ve 11 Eylül’ün Bush yönetimi tarafından yapıldığına dair bilgiler ya da teroriler bulunan maddeler bunlara birer örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca Jullian Assange’ın tutuklanmasına sebep olan WikiLeaks belgeleriyle ortaya çıkan bilgilerle hazırlanan şu maddeler tüm kullanıcılar tarafından ulaşılabilir.
Wikipedia’nın engellenmesi malesef ki Twitter’ın 2014 yılında engellenmesi kadar ses getirmedi ve insanların tepkisi, engeli koyanlar için yetersiz kaldı. Bu da beni engelin altında başka sebepler olabileceğini düşünmeye sevk etti.